Lời thề...; Mẹ Đốp - Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
Đào Trường Thọ
Lời Thề...; Mẹ Đốp - Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
- Chi tiết
- Chuyên mục: Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
- Lượt xem: 380
Trong
mười lời thề danh dự của người chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam thì
“Lời thề thứ hai” là ngắn nhất, chỉ có 27 chữ nhưng được vận dụng thực
hiện thường xuyên nhất và nhiều khi quyết định đến sinh mạng của người
chiến sĩ. Vì thế tôi xin được dẫn nguyên văn lại đây:
- Chi tiết
- Chuyên mục: Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
- Lượt xem: 794
“Chiềng
làng chiềng chạ / Thượng hạ Tây Đông / Con gái Phú Ông / Tên là Mầu
Thị / Tư tình ngoại ý/ mãn nguyệt có thai / Già trẻ gái trai/ ra đình
mà ăn khoán…”
- Chi tiết
- Chuyên mục: Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
- Lượt xem: 236
1.
Khoảng giữa năm 1969, tôi từ đơn vị Ra-đa chiến đấu về Trung đoàn bộ.
Tưởng rằng sẽ được đi học lớp sĩ quan Ra-đa ở nước ngoài, nhưng chờ đến
chục ngày thì Trợ lý Quân lực Trung đoàn nói: “Quân lực Binh chủng mới
điện vào nói đợt này lại hoãn, không biết đến bao giờ.
- Chi tiết
- Chuyên mục: Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
- Lượt xem: 522
“Đêm nay
Những đôi nam nữ gặp gỡ
Ngày mai
Ra đời những đứa bé mồ côi !”
( B. Brest )
- Chi tiết
- Chuyên mục: Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
- Lượt xem: 408
Gia
sư là một trong những nghề có từ rất lâu đời trên phạm vi toàn thế
giới. Các vua chúa và tầng lớp quý tộc thượng lưu thời phong kiến rất
coi trọng việc học của con cái và rất kén gia sư, dạy học cho các Hoàng
tử, Công chúa phải là những bậc Đại Nho… Sang thời tư bản, nghề gia sư
lại càng được coi trọng cho đến lúc nào người ta không có nhu cầu học
nữa thì thôi !...
Trang 33 / 39
- Chuyên mục: Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
- Lượt xem: 380
Trong
mười lời thề danh dự của người chiến sĩ Quân đội Nhân dân Việt Nam thì
“Lời thề thứ hai” là ngắn nhất, chỉ có 27 chữ nhưng được vận dụng thực
hiện thường xuyên nhất và nhiều khi quyết định đến sinh mạng của người
chiến sĩ. Vì thế tôi xin được dẫn nguyên văn lại đây:
“Tuyệt đối phục tùng mệnh lệnh cấp trên; khi nhận bất cứ nhiệm vụ gì đều tận tâm, tận lực thi hành nhanh chóng và chính xác”.
Với
Lời thề thứ hai này, chúng ta thường nghe nói đến câu “Quân lệnh như
sơn”, ý muốn nói mệnh lệnh trong Quân đội nặng và lớn như Núi, vì thế
không thể xem nhẹ, xem thường. Hoặc khi nói về người lính, ta thường
nghe câu “Chỉ đâu đánh đấy”, ý muốn nói, người lính nhất cử nhất động
đều phải làm theo mệnh lệnh cấp trên! Và sáng nào cũng như sáng nào, khi
tập hợp điểm danh Trung đội, chúng tôi phải thay nhau đọc lại 10 lời
thề, và riêng Lời thề thứ hai thì phải đọc lại tới lần thứ hai, mặc dù
không hề đọc sai. Về cái chuyện đọc thuộc lòng 10 Lời thề trước hàng
quân này, tôi và mấy người lính tân binh cùng nhập ngũ luôn bị gọi đứng
ra đọc. Lúc đầu thì thấy bình thường nhưng tới lần thứ một trăm, rồi một
ngàn thì thấy đầu óc mình có “vấn đề”, tức khi đọc thì không còn thấy
“xúc động” như vài lần đầu mà cứ đọc như một cái máy, và rồi cũng làm
theo những mệnh lệnh như máy!...
Như vậy, người lính khi ở trong quân
ngũ không thể “Hãy là chính mình”! Nhưng là một cá thể, anh ta luôn có
nhu cầu “Hãy là chính mình”! Vì thế ở đây đã xảy ra “ngàn lẻ một” bi hài
kịch của mối quan hệ giữa “Cái Tôi” và “Cái Ta” của Người lính!...
*
Khi
mới nhập ngũ, trừ những người học ở Học viện Quân sự, thì ai cũng đều
đeo quân hàm Binh Nhì, đó là một miếng tiết màu đỏ, ở giữa có gắn một
ngôi sao (ở một số Binh chủng thì miếng tiết có màu khác, chẳng hạn như
Không quân màu xanh da trời, Biên phòng màu xanh lá, Hải quân màu đen).
Đó là cái quân hàm thấp nhất của quân đội và với người lính thì nó là
thời kỳ đẹp nhất bởi nó là tuổi trẻ hồn nhiên, trong sáng, vô tư nhất!
Nếu muốn so sánh thì có thể so sánh với học sinh Mầm Non - như trang
giấy trắng!... Vì người lính Binh Nhì như trang giấy trắng nên rất nhiều
người cấp trên muốn “viết” lên trang giấy trắng đó, và họ đã viết những
gì, viết như thế nào?
Khi mới nhập ngũ, tôi đeo lon Binh Nhì, tất
nhiên! Và, như là một “Lẽ tự nhiên”, tôi rất vô tư, hồn nhiên đối với
chuyện cấp bậc, quân hàm. Và cả đám lính Binh Nhì chúng tôi - những sinh
viên Năm thứ nhất của Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, đều không hề cảm
thấy bé nhỏ, thấp hèn khi đeo cái quân hàm Binh Nhì, mà sau này tôi mới
biết, ở trong quân đội, không ai muốn đeo cái quân hàm Binh Nhì, khi đi
ra khỏi đơn vị, thường là tháo quân hàm Binh Nhì ra đút vào túi áo! Thực
ra, chúng tôi không hề “xấu hổ” khi đeo quân hàm Binh Nhì vì được biết
rằng, việc chúng tôi đeo quân hàm Binh Nhì chỉ là tạm thời, sau đó sẽ
gọi đi học Kỹ thuật Quân sự ở nước ngoài, chính vì thế mới tới trường
Đại học để tuyển quân, và chúng tôi là đợt tuyển quân đầu tiên của chủ
trương này. Vì thế khi nghe các cô gái đọc câu ca rất phổ biến lúc đó
“Ai ơi, chớ lấy Binh Nhì / Năm đồng một tháng lấy gì nuôi con?”, chúng
tôi không thấy “Tự ái” mà lại thấy thích vì đã được đi vào ca dao của
dân gian, do tính chất truyền khẩu của thể loại văn học dân gian này mà
muôn đời sau ai cũng phải nhớ đến những người lính Binh Nhì chúng tôi!
Sau
một tháng huấn luyện tân binh, đám lính sinh viên - Binh Nhì chúng được
được chia ra thành từng tốp năm, ba người rồi điều tới tất cả các Đại
đội Ra-đa của Binh chủng Ra-đa trên phạm vi toàn quốc! Nghĩ đến câu
“Chia để trị” trong một bài học lịch sử, tôi cứ nghĩ không biết người ta
có áp dụng “chính sách” đó với chúng tôi không? Tôi được điều về Đại
đội 41, thuộc Trung đoàn 291. Đó là những con số đầu tiên ràng buộc lên
“Định mệnh” của tôi!...
Đối với người lính Binh Nhì, Tiểu đội Trưởng
là “Thủ trưởng trực tiếp”, tức người ra lệnh trực tiếp hàng ngày, trên
là Trung đội Trưởng, trên nữa là Đại đội Trưởng v.v… nếu cần cũng có thể
ra lệnh trực tiếp. Nhưng theo như qui định phổ biến thì lệnh thường
được phát ra từ người trên một cấp, tức Trung đoàn ra lệnh cho Đại đội,
Đại đội ra lênh cho Trung đội, Trung đội ra lệnh cho Tiểu đội và cuối
cùng là Tiểu đội ra lệnh cho… đội viên - tức người lính Binh Nhì. Nhân
đây cũng nói thêm về một cấp bậc quân hàm cũng được gọi là lính nữa là
quân hàm Binh Nhất. Sau 6 tháng, Binh Nhì sẽ được lên Binh Nhất, tức Năm
đồng lên thành sáu đồng, một sao thành hai sao. Trên Binh Nhất gọi là
Hạ sĩ quan, tức quan cấp dưới, quan nhỏ nhất trong hàng quan, gồm có ba
cấp bậc quân hàm là Hạ sĩ, Trung sĩ và Thượng sĩ. Chức vụ Tiểu Đội
trưởng của chúng tôi thường là Trung sĩ hoặc Thượng sĩ, còn Hạ Sĩ thường
là Tiểu đội phó!
*
Tiểu đội Trưởng đầu tiên của tôi là Trung sĩ
Mai, nhập ngũ năm 1965, tức trước tôi một năm. Trung sĩ Mai có tướng mạo
nông dân một cục: khuôn mặt to, mũi cung to, còn gọi là mũi sư tử, mắt
hơi híp và luôn cười tít mắt. Trung sĩ Mai đang học dở lớp 9 thì nhập
ngũ, dân “Cầu Tõm” chính hiệu (tức quê ở Hà Nam - đồng hương với nhà thơ
trào phúng họ Tú). Vì không phải là người “thân cận” với Trung đội
trưởng nên Trung sĩ Mai sống khá thoải mái tới mức phóng túng. Và đặc
biệt rất thích “Bay thấp” - từ để chỉ chuyện đi “tán gái” ở nơi đóng
quân! Mỗi khi Tiểu đội khác trực ban chiến đấu (tức mở máy phát sóng
Ra-đa…), thì Trung sĩ Mai lại đi vòng quanh “doanh trại” (thực ra chỉ là
một cái lều bạt, dựng lên trên mặt đê bốn bề lộng gió) một hồi rồi đứng
giữa sân hô to: “Tiểu đội một hàng ngang tập hợp!”. Sau đó, Trung sĩ
Mai ra lệnh cho Tiểu đội phó phụ trách Tiểu đội huấn luyện chuyên môn
tại trại và riêng tôi thì đi theo làm nhiệm vụ “đặc biệt”! Lần đầu tiên,
tôi tưởng là “Nhiệm vụ đặc biệt” thật nên thích lắm, đi được vài bước
đã hỏi: “Nhiệm vụ đặc biệt gì vậy?” Trung sĩ Mai cười tít mắt: “Nói thế
để “ngụy trang” mà thôi! Thực ra là chúng ta được đi chơi!”. Tôi ngạc
nhiên hết sức: “Sao lại đi chơi trong lúc…” - tôi chưa kịp nói hết câu
thì biết mình “nói hớ” và chỉ còn thắc mắc là tại sao Trung sĩ Mai lại
chọn tôi? Như là “đi guốc trong bụng” tôi, Trung sĩ Mai nói: “Lệnh mật
của Trung đội và Đại đội là phải “cải tạo” đám “Lính sinh viên” các cậu
thật mạnh tay, tức bắt lao động chân tay thật nhiều và quản thúc thật
chặt! Nhưng tớ lại nghĩ khác, các cậu là “nhân tài đất nước” nên cần
phải biết cách “chăm sóc tài năng” chứ không nên đì, hành hạ cho bõ ghét
như thế!...”. Nghe Trung sĩ Mai nói, tôi mới dần vỡ lẽ ra tại sao những
nhiệm vụ quan trọng chúng tôi không được “chạm tay” vào, tại sao việc
“phát triển Đảng” lại không nhắm vào chúng tôi và tại sao lại gọi đám
“lính Sinh viên” chúng tôi là “học sinh tiểu tư sản” để phân biệt với
những người lính Nông dân ra đi từ đồng ruộng và trình độ văn hóa thường
rất thấp, phổ biến là cấp hai Trung học Phổ thông… Lúc đó, một phần do
tôi còn quá ấu trĩ chính trị, phần khác bản tính lại rất vô tư, rất ham
vui nên không suy nghĩ nhiều về chuyện “phân biệt giai cấp” này! Vì thế,
tôi chỉ hỏi Trung sĩ Mai câu cuối cùng: “Nhưng tại sao Tiểu Đội trưởng
lại chọn tôi?”. Trung sĩ Mai nói ngay: “Vì tớ cảm thấy thích cậu, thế
thôi! Đi với tớ, cậu sẽ khôn lên rất nhiều và chủ yếu là được ăn “bánh
bao”, ăn “đào Tiên” thoải mái! Tớ tài cán thì không có gì đặc biệt,
trình độ văn hóa lại mới lớp 8 trường Huyện, nhưng có “năng khiếu” tán
gái nhất làng, nhất Huyện luôn! Cậu chỉ việc quan sát cho thật kỹ rồi
linh hoạt làm theo, không chừng còn vượt xa sư phụ!”…
Phần “Lý
thuyết” của Trung sĩ Mai vừa kết thúc thì chúng tôi đã tới xóm làng,
cách con đê nơi chúng tôi đóng “Đại bản doanh” hơn nửa cây số, lúc đó
mới hơn ba gờ chiều, lối ngõ vắng teo, gió hiu hiu thổi... Trung sĩ Mai
đang lẩm nhẩm “Rẽ phải, rẽ trái hay đi thẳng” thì có hai thôn nữ đột
ngột xuất hiện như Tiên nữ giáng trần, chỉ cách chúng tôi khoảng năm
mét! Mai như là không có cảm giác “bất ngờ” giống tôi mà như viên đạn đã
lên nòng chỉ việc phóng đi tới sát hai cô gái, sát tới mức mà đã đụng
vào hai cô gái! Tôi không kịp nhìn hai bàn tay của Mai đã “thao tác” như
thế nào mà đã thấy hai người líu ríu rồi cười rúc rích, rồi cùng biến
mất sau hàng cây dâm bụt chỉ có hai bông màu đỏ đang đung đưa!... Tôi
chưa hiểu chuyện gì xảy ra thì cô thôn nữ thứ hai tiến sát lại tôi, vừa
cười vừa nói: “Anh là Tân binh à? Số lính sinh viên tháng trước còn tập
đi một, hai ở đây rất đông, đúng không?”. Tôi gật đầu mà không biết nói
gì vì đang mải nhìn cái mồm cô ta thật là có duyên, cặp môi mọng đỏ tự
nhiên, ươn ướt và lấp lánh khi ánh mặt trời chiếu vào! Tôi vừa chuyển
cái nhìn xuống bộ ngực căng tròn, cái nút áo ngực bằng khuy bấm đã bị
bật ra, khiến cho hai quả đào tiên lấp ló thật kỳ ảo!... Cô gái lại vừa
cười vừa nói: “Anh là đệ tử của Trung sĩ Mai sao mà nhát thế? Hai quả
đào tiên này em mời anh đó, không nhanh tay là hỏng ăn đó!”. Nghe đến đó
thì tôi mới giật mình và hình dung ra phần nào bộ dạng “Thắng Ngố” của
mình lúc đó, và lập tức, cô gái đứng thẳng người, hô lên bằng một giọng
mạnh mẽ, có sức thôi thúc, cuốn hút kỳ lạ: “Nghiêm!... Binh Nhì Thạch
nghe lệnh: tiến thẳng tới mục tiêu là hai quả đào tiên mà tây Vương Mẫu
đã ban tặng!”. Như là quán tính của người lính sau khi nghe lệnh là thực
hiện lệnh ngay, tôi tiến lại cầm lấy tay cô gái mà nói: “Đào Tiên đã
bén tay phàm / Thì ăn cho biết Thiên đàng ở đâu!”. Cô gái thấy vậy thì
cười khanh khách rồi kéo đầu tôi một cái khiến cả khuôn mặt của tôi bị
ép chặt bởi hai quả “đào Tiên”!...
Hai ngày liền sau đó, Trung sĩ Mai
lại dẫn tôi đi “dự tiệc Bàn đào” và tôi không còn phải ngỡ ngàng như
lạc vào động Tiên nữa bởi “Con ong đã tỏ đường đi lối về”!... Nhưng đến
ngày thú tư thì trung sĩ Mai nói: “Hôm nay không đi tiệc Bàn đào mà đi
“ăn bánh bao”! Nhưng phải chú ý kẻo nghẹn!...”.
*
Kế hoạch “ăn
bánh bao” chuẩn bị đến giờ G thì Trung sĩ Mai tìm tôi nói: “Cuộc vui nào
cũng có lúc tàn, nhưng không ngờ cuộc vui này lại tàn sớm thế!”. Tôi
ngạc nhiên hỏi: “Thế là sao?”. Trung sĩ Mai nói giọng nửa buồn nửa vui:
“Cái duyên hội ngộ của anh em ta đã hết! Tớ vừa được Đại đội báo là ngày
mai phải lên Trung đoàn bộ nhận lệnh ngay! Có lẽ là đi thành lập thêm
một Đại đội mới, như thế tất được thăng chức, Trung đội trưởng chẳng
hạn!”. “Chúc mừng anh!... - tôi nói thành tâm - Nếu tốt số, anh có thể
lên tới Đại đội trưởng!”. Mai cười lớn: “Đại đội trưởng thôi sao? Rồi
cậu xem, tớ sẽ lên tới Đại tá! Thiếu tướng thì tớ không thích vì ít sao
quá, Đại tá có những bốn sao, hai gạch, chật cứng cả cổ, ấm cổ suốt
đời!” (Quả nhiên, hai mươi năm sau, ngẫu nhiên gặp lại Tiểu đội Trưởng
Mai ngày nào ở Sài Gòn, Mai đang đeo quân hàm Đại tá, nhưng không ở Bộ
đội Ra-đa mà ở một Tỉnh đội). Sau đó tôi có nghe nói Trung sĩ Mai được
điều về một đơn vị mới đang đóng quân ở tuốt “trên miền Tây Bắc”, làm
Trung đội Trưởng chỉ ba tháng thì đã lên chức Đại đội phó, rồi Đại đội
trưởng!...
Khi Trung sĩ Mai đi khỏi, Tiểu đội Phó lúc đó cũng tên là
Phó, cho nên như là số mệnh, không được lên thay chức Tiểu đội Trưởng
vừa khuyết mà người Tiểu đội Trưởng từ nơi khác điều về, là Trung sĩ
Khang. Trung sĩ Khang nhập ngũ còn trước Trung sĩ Mai một năm, đã thành
“Trung sĩ i-nốc”. Trung sĩ Khang người xứ Nghệ, ở huyện Thanh Chương, là
con một ông Tướng nào đó, nhưng lười chuyện học hành mà lại chăm chuyện
“chơi bời” cho nên đang học ở trường sĩ quan thì bỏ dở, chuyển qua lại
rất nhiều đơn vị và làm “Tiểu đội Trưởng chuyên nghiệp”! Tôi thấy lạ bèn
hỏi: “Tại sao anh không lên Trung đội, Đại đội, rồi Trung đoàn mà cứ
giữ mãi cái chức Tiểu đội trưởng như vậy?”. Trung sĩ Khang cười nói:
“Làm cho đến Tướng thì cũng làm gì có quân, tức tướng “Không quân”!
Người nắm quân lính trong bàn tay chính là Tiểu đội đội trưởng chứ không
phải ai khác! Vì thế, tớ chỉ thích làm Tiểu đội trưởng để có chục anh
lính tuyệt đối phục tùng mệnh lệnh cấp trên mà sai khiến, thế là đủ!
Đừng có tham chỉ huy cả Trung đoàn, Sư đoàn rồi Binh đoàn gì đó, thực ra
đó không phải là lính của anh!”.
Tiểu đội tôi lúc đó có mười người,
cộng với Tiểu đội Trưởng Khang và Tiểu đội Phó là đúng mười hai con
giáp. Buổi nhận chức đầu tiên, Khang kéo tất cả tiểu đội ra tận Như
Quỳnh, vào một cái quán phở gọi chủ quán ra nói nhỏ gì đó rồi tuyên bố:
“Từ hôm nay, chúng ta, 12 con Giáp nguyện sống với nhau như huynh đệ
nhưng là một người lính trung thành! Bắt đầu từ Sửu (tức Tiểu đội Phó
cho đến Hợi (tức tôi, mỗi người sẽ mang tên một con Giáp), mỗi người hãy
đọc một lượt Lời thề thứ hai rồi uống cạn ly rượu thề này!”. Xong, nhà
quán bưng ra đầy nhóc bàn ăn được ghép lại từ hai bàn, có cả gà luộc, gà
rán, thịt bò xào v.v… có nằm mơ những anh lính binh nhì chúng tôi cũng
không dám nghĩ tới! Mọi người ăn uống rào rào, riêng tôi vẫn theo thói
quen là trong tất cả các bữa tiệc, phải ăn rất chậm để quan sát mọi
người, bởi lúc được ăn uống no say, con người ta bộc lộ rõ nhất bản tính
của mình! Tôi nghĩ chắc là Khang muốn nhân bữa ăn này để thu phục nhân
tâm và nắm vững binh tình? Quả nhiên, Khang đang nói to, nói nhiều nhưng
thực ra là đang “nghiên cứu” đám lính binh nhì của mình! Khi ánh mắt
Khang đụng cái nhìn “a-ma-tơ” của tôi, Khang dơ ngón tay làm bộ chỉ trỏ
vào tôi rồi cụng ly cạn chén với tôi! Uống xong, Khang mới vỗ vai tôi,
nói: “Tớ thích cậu nhất đấy, tớ sẽ chọn cậu làm đệ tử chân truyền!”.
Khang nói vậy có nghĩa là từ sau hôm đó, Khang đi đâu, làm gì cũng có
tôi bên cạnh! Tôi thầm nghĩ, đúng là cái số mình có sao Tả Phù, Hữu Bật
luôn chiếu sáng!...
*
Nếu như Tiểu đội Trưởng Mai thể hiện rất rõ
phong cách Thuần Nông thì Tiểu đội Trưởng Khang là rất rõ phong cách Đế
Vương! Thực ra cả hai phong cách này chỉ khác nhau ở “cái vỏ ngôn ngữ”
tức khẩu khí lúc ăn nói, còn cái đích mà nó muốn hướng tới và cung cách
thực hiện thì không khác gì nhau. Tức lúc ăn nhậu và lúc “hưởng lạc thú”
thì cả hai đều giống nhau. Tuy nhiên, “Phong cách Đế Vương” của Tiểu
đội Trưởng Khang có vẻ hoa mỹ và được mọi người “nể mặt” hơn!
Các
“thủ pháp” tán gái của Trung sĩ Khang cũng không khác gì của Trung sĩ
Mai, tuy có khác đôi chút về “phong cách”. Nếu như Trung sĩ Mai chủ yếu
là làm cho đối phương “tâm phục khẩu phục” rồi khiến đối phương “đồng
thuận, tình nguyện” vào cuộc truy hoan, thì Trung sĩ Khang như là ép
buộc đối phương phải tuân theo! Mỗi lần nhớ đến Trung sĩ Mai, tôi lại
nói với Trung sĩ Khang: “Đôi bên phải cùng chí hướng thì mới cộng hưởng
được chứ. Khoái cảm là kết quả của sự cộng hưởng!”. Trung sĩ Khang cười
nói: “Không sai, nhưng đó chỉ là một cách chứ không phải tất cả! Rồi cậu
sẽ được biết có tới ngàn lẻ một cách sướng, chẳng cách nào giống cách
nào!”. Và quả nhiên sau đó, Trung sĩ Khang đã cho tôi được “mục sở thị”
những quái chiêu của mình. Lúc này, Khang mới giải thích rõ ràng: “Cậu
có biết tại sao cậu lại được chọn đi với tớ không phải với tư cách thằng
hầu, thằng lính sai vặt mà là với tư cách bạn chơi, với tư cách khán
giả. Cậu thử nghĩ xem ai lại chơi cờ một mình, hoặc người nghệ sĩ khi
trình diễn thì phải có khán giả chứ!”. Tôi lại hỏi lại câu hỏi đã hỏi
nhiều lần: “Nhưng tại sao anh lại chọn tôi? Tôi không khỏe mạnh, nhanh
nhẹn để có thể làm vệ sĩ cho anh, lại cũng không đa mưu túc kế để có thể
làm quân sư cho anh?”. Trung sĩ Khang cười như vớ được vàng: “Chính câu
hỏi đó khiến tôi nghĩ đã không lầm khi chọn cậu. Cái típ người khiêm
tốn, giản dị như cậu khi gặp tình huống nguy cấp mới phát lộ năng lực
mạnh mẽ, sẽ rất được việc chứ không bỏ chạy trước tiên như những kẻ
thường ba hoa, khoác lác quen đánh võ mồm!”. Ba ngày sau thì lời nhận
xét đó của Trung sĩ Khang đã được thể hiện khá rõ.
Hôm đó, đúng vào
ngày 22-12, tức ngày đại lễ của quân đội nói chung. Cả đại đội được lệnh
vui chơi cả ngày, bữa ăn trưa sẽ là đại tiệc, các Trung đội sẽ đến nhà
bếp Đại đội nhận đồ ăn về liên hoan. Buổi sáng, tại sân Chỉ huy sở Đại
đội, có tổ chức đấu cờ Tướng và vài trò chơi lặt vặt như ném vòng vào cổ
chai, thả bóng bàn vào chậu v.v… Mọi người đều tham gia vui vẻ. Trung
sĩ Khang kéo tôi vào làng, nói: “Đó là những trò giải trí tầm thường, tớ
sẽ dẫn cậu đến một chỗ rất vui!”. Tôi băn khoăn nói: “Chúng ta đi “đánh
lẻ” thế này lỡ bị phát hiện thì sao?”. Khang cười nói: “Sao hôm nay cậu
nhát thế? Đã bảo là cả Trung đội và Đại đội đều không dám làm gì tớ
đâu! Hôm nay tớ tiết lộ cho cậu biết bí mật này nhé: Đại đội trưởng vốn
là lính cũ của ông bố tớ từ thời chống Pháp, gửi tớ xuống đây nhờ chăm
sóc đấy!”. Thì ra điều tôi phỏng đoán là đúng!...
Chúng tôi vào một
căn nhà ở cuối làng. Căn nhà nhỏ nhưng khá sạch đẹp, xung quanh là vườn
cam quýt trĩu quả. Cái cổng bằng tre chỉ khép hờ, Trung sĩ Khang mở cổng
bước vào như đã quen thuộc nơi này. Chúng tôi vừa đi được bốn năm bước
thì có một cô gái quần áo xộc xệch từ trong nhà lao vút ra, vừa nhìn
thấy chúng tôi thì nói nhanh, giọng hổn hển: “Cứu em với! Có hai thằng
mất dạy nó định cưỡng hiếp mẹ con em!”. Trung sĩ Khang đỡ cô gái, còn
tôi thì không hiểu sao lại thản nhiên đi tới trước cửa và nói lớn: “Toàn
tiểu đội bao vây căn nhà chờ lệnh!... Hai thằng kia, từng thằng bước
ra, hai tay vòng sau gáy! Tao đếm đến ba! Một…” Tôi chưa kịp đếm đến hai
thì hai thằng thanh niên vọt ra cửa, chạy về phía vườn cam bên trái rồi
chui qua hàng rào biến mất. Tôi đuổi theo như quán tính thì thấy có quả
lựu đạn rơi ra từ túi quần một thằng. Tôi lại gần nhìn kỹ thì thấy
giống y như đồ chơi bằng nhựa của trẻ con. Tôi nhặt lên quay lại nhà thì
thấy Trung sĩ Khang đang động viên vỗ về cô gái, còn ở trong buồng vẳng
ra tiếng khóc tấm tức của người mẹ! Thì ra nhà này chỉ có hai mẹ con,
người mẹ hơn ba mươi tuổi, cô con gái mới mười sáu tuổi… Theo như Khang
nói lại sau đó thì hai thằng kia mang lựu đạn vào uy hiếp hai mẹ con,
tuy sợ nhưng khi sắp bị làm nhục thì cả hai mẹ con cùng chống cự quyết
liệt, cô gái khỏe mạnh nên vọt thoát ra ngoài, người mẹ bị hai thằng
giữ chặt, sắp “Hành động” thì chúng tôi tới!...
*
Chúng tôi trở về
Trung đội thì vừa tới bữa ăn, mọi người đã ngồi quây quần ở gian đầu,
được trải một tấm vải bạt lớn, thức ăn ngổn ngang ở giữa, có tới bốn năm
món. Đây là chỗ Trung đội trưởng thường ngồi làm việc, có hai cửa thông
ra ngoài, một để đi ra, một để đi vào, ở đầu hồi. Ngồi ở đây, Trung đội
trưởng có thể nhìn bao quát cả trung đội của mình trong cái nhà bạt dài
thòng này, và ai đi ra, đi vào đều qua sự giám sát của Trung đội
trưởng.
Trung sĩ Khang nói: “No say đi cho quên chuyện buồn!” rồi
nhào vào “chiến đấu” ngay!... Bữa tiệc được nửa “chặng đường”, tất cả đã
“ngà ngà” thì có bốn thằng thanh niên bịt mặt như trong phim, bước vào
nhà bạt của Trung đội. Hai thằng chặn ở hai cửa, hai thằng bước vào,
đứng hai bên những người ngồi ăn trên tấm vải bạt trải dưới đất! Một
thằng nói, giọng như quỷ sứ: “Tất cả ngồi im không nhúc nhích thì sẽ
sống! Nếu chống cự, tao chỉ thả tay ra là quả lựu đạn sẽ nổ tan xác tất
cả!”. Trung đội trưởng nói ngay, bình tĩnh như đóng phim: “Vậy chúng mày
muốn gì? Muốn ăn thịt gà thì lấy đi!”. Thằng kia nói ngay: “Chúng tao
muốn lấy bốn khẩu súng AK trên giá súng kia kìa!”. Trung đội trưởng lại
nói: “Không được! Đó là vũ khí quân dụng, không thể đưa cho người thường
sử dụng!”. Thằng kia lập tức quát to: “Không nhiều lời! Đưa bốn khẩu
súng AK kia ra đây ngay (giá súng có hơn chục khẩu vừa CKC, vừa AK đặt ở
quãng giữa nhà bạt, sát vách), hay là muốn tan xác!”. Vừa nói, thằng
kia vừa tiến lại phía Trung đội trưởng, đặt tay có cầm quả lựu đạn lên
đầu Trung đội trưởng. Mặt Trung đội trưởng thoáng biến sắc. Hầu như tất
cả đều ngồi bất động nhìn Trung đội chờ lệnh phát ra từ Trung đội trưởng
- người có chức vụ và quân hàm cao nhất ở đây lúc đó.
Và không phải
đợi lâu, chỉ sau một phút, Trung đội trưởng nói: “Binh Nhì Thạch!... Tới
giá súng lấy bốn khẩu AK giao cho họ!”. Tôi nhìn Trung đội trưởng lưỡng
lự và nhìn Tiểu đội trưởng của mình là Trung sĩ Khang như muốn hỏi: “Có
nghe theo lệnh này không?”, bởi theo nguyên tắc thì khi có mặt Tiểu đội
trưởng, tất cả mọi mệnh lệnh từ trên truyền xuống người lính thì đều
phải qua Tiểu đội trưởng! Trung sĩ Khang nhìn tôi rồi nhắm mắt lại, đó
là ám hiệu bảo tôi tùy cơ ứng biến, tức tự mình ra lệnh cho mình! Thấy
tôi lưỡng lự, chưa chấp hành ngay mệnh lệnh, thằng bịt mặt đang uy hiếp
Trung đội trưởng nói: “Thằng kia, làm theo lệnh của trung đội trưởng của
mày đi chứ!”. Lúc đó, tôi đang ngồi gần như đối diện với Trung đội
trưởng, tức ngay sát thằng bịt mặt thứ hai. Lúc tôi nói “Rõ! Xin tuân
lệnh” và vụt đứng lên, ngay sát thằng bịt mặt thứ hai thì bỗng ngửi thấy
mùi gì quen quen? Khi tôi sắp tới giá súng thì chợt nhớ lại lúc nãy,
khi ở nhà hai mẹ con người con gái bị cưỡng bức, lúc đuổi theo một
thằng làm rơi quả lựu đạn đồ chơi, tôi cũng thấy có mùi như vậy! Tôi
khẳng định ngay cái mùi tôi vừa nhận ra chính là mùi của thẳng bịt mặt
thứ hai và điều quan trọng hơn là: bọn này dùng lựu đạn giả! Tôi phác
nhanh hành động: lại giá súng lấy khẩu AK rồi lên đạn dọa bắn, đuổi
chúng ra ngoài! Nói là làm, khi tôi kéo “quy-lát” lên đạn “soạch, soạch”
và nói ngắn gọn: “Cút ngay không tao bắn vỡ sọ!” thì cả bốn thằng cùng
quẳng bốn quả lựu đạn xuống đất rồi ù té chạy! Tôi đuổi theo ra ngoài,
bốn thằng đang chạy ríu vào nhau, chỉ cách tôi hai chục mét! Không cần
nghĩ lâu, tôi nhằm vào tám cái chân và kéo cò, một tràng âm thanh ù tai
vang lên, lập tức cả bốn thằng đổ rạp xuống đất!...
Tôi quay vào nhà
bạt, thấy trung đội trưởng đang cầm hai quả lựu đạn giả xoay đi xoay
lại, ngắm nghía rất kỹ! Còn Trung sỹ Khang thì cầm ly rượu tới đưa tôi
và nói: “Khá lắm! Thế mới gọi là đệ tử thân tín của Trung sĩ Khang! Cậu
mà nghe lệnh Trung đội có mà hố to! Nhớ nhé!...”. Tôi không nói gì, đầu
óc như mây bay lãng đãng… Bỗng Trung sĩ Khang nói quát: “Binh Nhì Thạch!
Đọc lại Lời thề thứ hai rồi uống cạn ly rượu!”. Tôi đứng nghiêm và đọc
ngay Lời thề thứ hai rồi uống cạn ly rượu. Thực hiện hai mệnh lệnh một
lúc quả là khó nhưng đó là mệnh lệnh dễ chịu nhất của đời lính Binh Nhì
của tôi!...
Và đó cũng là mệnh lệnh cuối cùng của Tiểu đội Trưởng -
Trung sĩ Khang ra lệnh cho tôi, bởi ngay ngày hôm sau tôi được điều đi
đơn vị khác!...
Sài Gòn, 10-12-2009
Đỗ Ngọc Thạch
- Chuyên mục: Truyện ngắn Đỗ Ngọc Thạch
- Lượt xem: 793
“Chiềng
làng chiềng chạ / Thượng hạ Tây Đông / Con gái Phú Ông / Tên là Mầu
Thị / Tư tình ngoại ý/ mãn nguyệt có thai / Già trẻ gái trai/ ra đình
mà ăn khoán…”
– Đó là lời rao của Mẹ Đốp về vụ Thị Mầu
hoang thai bị làng phạt vạ trong vở Chèo cổ Quan Âm Thị Kính. Song,
hầu như ngày nào, dân làng xã Đoài Trung cũng được nghe những lời đó,
từ Mẹ Đốp. Song, đây không phải là nhân vật Mẹ Đốp trong vở Chèo mà là
Mẹ Đốp hiện đang sống ở Làng Đoài Trung. Tại sao lại có sự trùng hợp về
tên gọi và tại sao Mẹ Đốp ngày nay lại cứ đọc lại cái câu trong lời đi
rao khắp Làng của nhân vật Mẹ Đốp trong vở Chèo? Những người mới đến
Làng Đoài Trung thường hỏi bà Tỏi, chủ quán nước ở đầu Làng như vậy và
được bà giải thích khá cặn kẽ như sau:
Mẹ Đốp là một cô gái xinh đẹp nhất nhì
cái Làng Đoài Trung, tên thật là Đào, khi tuổi trẻ thích tham gia văn
nghệ, đặc biệt là hát Chèo, nên đã được chọn vào đội Chèo của xã Đoài
Trung. Đội Chèo của xã tuy không hoạt động chuyên nghiệp, tức chỉ khi
có Hội diễn của Huyện, của Tỉnh hoặc ngày Lễ lớn, ngày Tết…đội mới tập
họp mọi người lại, tập luyện dăm ba hôm rồi lên sân khấu. Tuy thế, lần
nào có Hội diễn, Đội Chèo của Xã cũng đoạt huy chương không Vàng thì
Bạc. Riêng cô Đào, là một trong những diễn viên xuất sắc của Đội Chèo,
đặc biệt là khi cô sắm vai Mẹ Đốp. Một lần, cô Đào vào vai Mẹ Đốp thì
“lọt mắt xanh” ông Lê Văn Xã, người sắm vai Xã Trưởng. Ông Lê Văn Xã
hiện đang giữ chức Phó chủ tịch UBND Xã Đoài Trung, chuyên trách công
tác văn hóa, thông tin, tuyên truyền, các vấn đề xã hội…gọi tắt là Phó
Chủ tịch phụ trách Văn – Xã. Ông Lê Văn Xã đã có vợ con nhưng vẫn không
chịu “yên bề gia thất” mà nổi tiếng trăng hoa, đa tình. Khi cô Đào
đang vào vai Mẹ Đốp, ông Lê Văn Xã đang vào vai Xã Trưởng thì ông chợt
phát hiện ra vẻ đẹp quyến rũ không thể cưỡng lại của Mẹ Đốp mà lâu nay
mải vui thú đâu đâu, ông “có mắt mà như mù”! Thế là sau buổi diễn đó,
ông Lê Văn Xã lập tức “gửi Mẹ Đốp nuôi giùm một đứa con”!...
Song, Mẹ Đốp (tức cô Đào), là người mắn đẻ, lại gặp hôm “mát giời” nên
không chỉ “đẻ giùm” ông Xã Trưởng (tức ông Lê Văn Xã) một đứa con mà
tới những ba đứa con! Nếu cứ đúng như Lệ Làng thì cô Đào sẽ bị Làng
phạt vạ, như trong chính vở Chèo mà cô đã diễn nhiều lần, hoặc có thể
nặng hơn, nhưng ông Lê Văn Xã đang là Phó Chủ tịch UBND Xã, lại sắp lên
thay chức Chủ tịch UBND Xã do Chủ tịch đương nhiệm được thăng chức lên
Phó Chủ tịch UBND Huyện, do đó, chuyện to thu lại thành nhỏ, chuyện
nhỏ coi như không có! Tuy nhiên, Mẹ Đốp (tức cô Đào) là người “đau khổ”
suốt đời : tuy không bị phạt vạ, nhưng ông Lê Văn Xã đã “nuốt lời”,
không ly dị vợ để cưới cô như đã thề bồi rất tha thiết khi muốn “gửi
con” nơi cô, nên cô phải sống trên “búa rìu dư luận” mà nuôi ba đứa
“con hoang”! Việc cô Đào phải quần quật nuôi ba đứa “con hoang” khiến
cho nhan sắc cô tàn phai, sức cô cạn kiệt… Và khi ba đứa con (đều là
con trai) lên mười tuổi thì cô Đào trở nên người ngớ ngẩn, ngày nào
cũng đi khắp Làng, vừa gõ cái mõ đã mòn bóng, vừa rao: Chiềng Làng chiềng chạ / Thượng Hạ, Tây Đông…
Sự đời, có những cái xảy ra ngoài sức tưởng tượng của con người và
lúc đó, người ta không thể cắt nghĩa được, không thể giải thích được,
nên đành gọi là chuyện lạ ! Cũng giống như trong Y học, có
những căn bệnh mới xuất hiện mà những thứ thuốc hiện có không có tác
dụng, thầy thuốc không biết tại sao lại như thế, đành bó tay và gọi đó
là bệnh lạ ! Mẹ Đốp (tức cô Đào) sau hai tháng khùng khùng, điên điên, thỉnh thoảng lại đi khắp Làng gõ mõ hát rao “Chiềng Làng chiềng chạ / Thượng hạ Tây Đông…”,
bỗng trở nên thay đổi khiến dân Làng ngỡ ngàng: Tiếng rao của Mẹ Đốp
như là những chuỗi âm thanh huyền hoặc, kỳ ảo và có sức mê hoặc hồn
người đến không thể cưỡng nổi! Khi nghe tiếng rao của Mẹ Đốp, người nghe
đứng ngây ra, bất động và như hóa đá! Chính vì những người nghe đã bị
mê hoặc đi như thế nên hầu như không có ai nhận ra rằng: Mẹ Đốp (tức cô
Đào) đã không còn cái thân hình tiều tụy như lúc mới điên khùng nữa mà
như vừa lột xác để trở lại như cô Đào của mười năm trước!...
Khi ba đứa con sinh ba của Cô Đào là nhận ra sự biến đổi kỳ lạ đó ở
người mẹ của chúng, chúng bèn hỏi mẹ: “Mẹ ơi, cha của chúng con đâu?”.
Người Mẹ nói: “Cha của các con là anh Mõ!”. Ba đứa trẻ không hiểu “Anh
Mõ” nghĩa là gì, bèn đi hỏi bà Tỏi, chủ quán nước ở đầu Làng. Bà Tỏi
nói: “Anh Mõ là chồng Mẹ Đốp, đúng là như vậy, nhưng đó là trong vở
Chèo. Còn ở Làng ta, từ rất lâu đã bỏ cái chức danh Mõ rồi! Biết tìm anh
Mõ ở đâu bây giờ?”. Ba đứa trẻ thấy Bà Tỏi mà không biết thì có lẽ
chẳng ai biết cả, bèn thôi không đi hỏi nữa. Vả lại từ lúc chúng sinh ra
đời, chúng có thấy người cha bao giờ đâu?
Tuy nhiên, câu
chuyện không dừng lại ở đó. Ba đứa trẻ không đi tìm Anh Mõ, tức cha của
chúng nữa nhưng một thời gian sau thì có người tự xưng là Anh Mõ đến
gặp ba đứa trẻ và nói: “Ta chính là Anh Mõ, là cha của các con đây!” Ba
đứa trẻ hỏi: “Ông nói ông là Anh Mõ, vậy lấy gì làm bằng chứng?”.
Người kia liền lấy trong cái túi vải đeo lủng lẳng dưới nách ra một cái
mõ bằng gỗ đã nhẵn bóng mà rằng: “Các con hãy coi đây! Đây chính là
cái mõ ta vẫn dùng hàng ngày khi còn làm công việc của anh Mõ!”. Một
đứa trẻ nói: “Vậy ông hãy vừa gõ mõ vừa đọc câu rao như mẹ tôi xem
sao?”. Người kia liền gõ mõ “Cốc, cốc…” và đọc:
Chiềng làng chiềng chạ / Thượng hạ Tây Đông / Con gái Phú Ông /
Tên là Mầu Thị / Tư tình ngoại ý/ mãn nguyệt có thai / Già trẻ gái trai/
ra đình mà ăn khoán!...
Ba đứa trẻ thấy người này đọc và gõ mõ đúng như mẹ nó vẫn làm thì có
vẻ như muốn tin đó là Anh Mõ thật, liền cử một đứa đi tìm mẹ. Cô Đào,
tức Mẹ Đốp, tức mẹ của ba đứa trẻ, lúc này đang nấu cơm ở nhà, nghe con
nói như thế thì bảo: “Có vẻ như đúng đấy. Bố con lúc nhỏ là con của một
thằng Mõ. Khi lớn lên thì Làng không còn cái chức danh Mõ nữa mà gọi
là văn hóa-thông tin. Nhờ làm văn hóa – thông tin xã mà đã tán tỉnh
được mẹ, khiến mẹ xiêu lòng. Nhưng ông ta nuốt lời, không cưới mẹ, để
mẹ phải chịu cảnh chửa hoang, may mà không bị phạt vạ như nhân vật Thị
Mầu. Nghe nói ông ta đã leo lên cái chức Trưởng phòng văn hóa-thông tin
Huyện, rồi lên nữa tới Giám đốc Sở Văn hóa – Thông tin. Sao bây giờ
lại tự nhận là Anh Mõ? Lại có chức danh Anh Mõ sao? Thế còn cái Sở Văn
hóa-Thông tin thì sao?”. Đứa con sốt ruột, hỏi: “Vậy bây giờ chúng ta
phải làm sao? Có cho ông ta vào nhà gặp mẹ không?”. Người mẹ liền nói:
“Thôi được, cho ông ta vào, nhưng phải kiểm tra cái dấu hiệu này đã. Nếu
đúng là ông ta, cái ông Xã trưởng đĩ tính ấy thì ở trên cái “thằng bé”
rất dài của ông ta có tới hai cái nốt ruồi son! Có lẽ chính vì thế mà
ông ta nổi tiếng “sát gái”!”.
Đứa con nghe nói vậy thì chạy ra ngoài cổng, nơi hai người anh em
của nó và người kia đang đứng đợi. Nó nói với hai đứa anh em của nó
phải kiểm tra như thế, như thế!...Sau khi hai đứa anh em của nó “kiểm
tra” xong thì nói: “Không phải hai nốt ruồi mà có tới ba cái!”. Nghe
hai người anh em nói vậy, đứa con lại chạy vào nói với người mẹ như
thế, như thế! Người mẹ nghe nói vậy thì giật mình nghĩ bụng: “Mới có
hai cái nốt ruồi mà đã “sát gái” như thế thì nay có tới ba cái tất sẽ
rất kinh hoàng, ta làm sao mà chịu nổi? Nhưng nếu không cho ông ta nhận
con thì ba đứa trẻ tội nghiệp kia sẽ suốt đời không cha hay sao?”.
Người mẹ liền hỏi đứa con: “Mẹ hỏi câu này, con cứ nói thật. Con có
thích cho cái ông kia nhận làm bố hay không?”. Đứa con nói ngay: “Mẹ
thích thì con cũng thích, mẹ không thích thì sao con lại dám trái ý mẹ,
con cũng không thích!”. Người mẹ cười quặn bụng hồi lâu rồi mới nói:
“Mẹ có ý này, ra nói với hai anh em của con nữa, cùng thuận theo ý mẹ
thì ta quyết ngay: Nếu ông ta đồng ý làm “Thái giám” thì sẽ cho làm bố,
làm chồng, nếu không thì …“Tiễn khách”! Nhớ là không để ông ta cò cưa,
năn nỉ nữa!”. Đứa con lại chạy ra nói với hai người anh em ý muốn của
mẹ. Cả ba anh em đều tán đồng theo ý mẹ ngay mà không tranh cãi gì. Khi
ba anh em nói với người đàn ông kia như thế, như thế thì ông ta nói
ngay: “Dù bất cứ điều kiện như thế nào, tôi cũng đồng ý!”. Ba anh em
liền dẫn người đàn ông kia vào nhà gặp mẹ. Khi hai người gặp lại nhau,
người mẹ nói: “Nói là nói vậy, nhưng tôi vẫn chừa cho ông một con đường
để mà hối cải! Cái án “hoạn quan” cứ treo đó, nếu như ông thật lòng
thành tâm hối cải thì có thể cho qua!”. Người kia nghe nói vậy thì lạy
tạ ơn rối rít và hứa sẽ hết lòng với bốn mẹ con. Người mẹ lại nói: “Danh
có chính thì ngôn mới thuận. Dù thế nào, ông cũng phải làm cái lễ cưới
hỏi đàng hoàng chứ không thể khơi khơi đến nhà người ta rồi ngồi chễm
chệ trên ghế ông chồng, ông bố được!”. Người kia nói: “Tôi đã bị cái án
kỷ luật mất sạch chức tước, tài sản cũng bị bà vợ già lấy hết, không
cho một đồng chinh cắc bạc thì làm sao…”. Người mẹ nói ngay: “Ông không
phải lo chuyện tiền bạc mà chỉ lo làm tốt các thủ tục, nghi thức cho
vẹn toàn! Coi như tôi cho ông thiếu nợ!...”.
Ở những người tốt, có lòng vị tha thì dễ mủi lòng mà tha thứ, cho dù
tội lỗi kia có trầm trọng tới đâu. Chính vì biết cô Đào, tức Mẹ Đốp là
con người dễ mềm lòng nên ông Văn Xã, tức Xã Trưởng đã triệt để khai
thác “điểm yếu” đó của cô Đào và được cô Đào tổ chức đám cưới đàng
hoàng, thậm chí rất dềnh dang vì cả Làng ai cũng mến cô Đào, đến dự đám
cưới cô và ông Văn Xã rất đông, có thể nói là vui như Hội. Mọi người
còn yêu cầu cô dâu tức cô Đào và chú rể tức ông Văn Xã diễn lại trích
đoạn Chèo “Mẹ Đốp, Xã Trưởng”, khiến cho cả Làng lại được một phen cười
nghiêng ngả…
Thực ra, ông Văn Xã bị án kỷ luật mà mất chức
tước ở Sở Văn hóa-Thông tin, trở về xã làm nhiệm vụ “Thằng Mõ”, tức
chuyên trách nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền đường lối chủ trương,
chính sách của Nhà nước, là rất “đúng người, đúng việc” bởi ông Văn Xã
không chỉ có tài diễn vai Chèo Xã Trưởng trong lớp Chèo “Mẹ Đốp, Xã
Trưởng”, mà ông còn có tài làm ca dao, hò vè, thơ Bút Tre…khiến cho ai
đọc “thơ ca” của ông cũng cười nôn ruột! Nói cho công bằng thì cái Tài
của ông Văn Xã ở đây là tài nhại, tài bắt chước ca dao, hò vè dân gian,
thơ Bút Tre…Song, làm được như thế cũng không phải dễ dàng gì, ai
không tin thì cứ thử mà xem, sẽ tắc tị ngay mà thôi!...
Sau
đám cưới, ông Văn Xã có vẻ như “tu chí làm ăn”, một lòng với vợ con,
nên Ông Trời thương tình cho cô Đào đẻ được ba đứa con nữa, cũng lại
sinh ba! Giờ thì cô Đào không phải một mình nuôi con hoang nữa mà ông
Văn Xã đã thể hiện là một người cha tốt! Đi đâu, gặp ai, ông Văn Xã
cũng nói: “Làm một người cha tốt quả là không hề dễ dàng, song làm được
một người cha tốt thì thật là hạnh phúc, thật mãn nguyện!”
Bây giờ, ai đến Làng Đoài Trung, vào ngày thường, sẽ được tận mắt mục
kích “Thằng Mõ” hành nghề thực sự, đâu ra đó, chứ không chỉ là “chuyện
ngày xưa”. Nhiệm vụ “Thằng Mõ” này thường là do ông Văn Xã thực hiện,
thi thoảng ông Văn Xã đau yếu, bệnh tật thì do Mẹ Đốp, tức cô Đào, thực
hiện. Còn nếu đến Làng Đoài Trung vào những dịp có Lễ Hội, sẽ được xem
diễn trích đoạn Chèo “Mẹ Đốp, Xã Trưởng” do cô Đào và ông Văn Xã trình
diễn. Trình độ nghệ thuật của hai nghệ sĩ dân gian này đã đạt tới mức
không thể bình luận mà chỉ có một cách là bị cuốn hút vào “Mê Hồn Trận
Cười” để rồi vỗ tay tới mỏi tay thì thôi!...
Một lần, cô Đào đang “thay chồng làm việc quan” như trong vai trò “Mẹ
Đốp”, thì thấy hai đứa học trò, áng chừng lớp mười một, mười hai rồi,
cứ lẽ đẽo “bám đuôi”. Cô Đào nghĩ, chẳng lẽ lại có kiểu “người hâm mộ”
như thế sao? Cô Đào bèn quay lại, tóm hai “cái đuôi” hỏi cho ra nhẽ!
Thì ra đó là hai học sinh lớp 12 của Trường Huyện, sẽ vào vai Mẹ Đốp và
Xã Trưởng trong trích đoạn Chèo này, muốn đến gặp đích danh “Mẹ Đốp”
để nhờ làm “Đạo diễn”, vì đợt Hội diễn Văn nghệ sắp tới sẽ có tất cả
các trường Trung học Phổ thông của Tỉnh tham gia, và nghe nói đã có tới
gần chục trường chọn trích đoạn “Mẹ Đốp, Xã Trưởng” làm bài thi! Cô
Đào nghe nói xong thì ôm chầm lấy hai đứa học trò khiến hai đứa như
ngạt thở!...Khi đã bình tâm trở lại, cô Đào nói: “Đó là ta đã truyền
công lực cho hai em rồi đó! Giờ thì theo ta đi tuyên truyền phòng chống
dịch cúm H5N1! Nếu như bà con ai cũng hiểu được bệnh cúm H5N1 là gì và
phòng chống như thế nào thì coi như hai em đã thành công!”. Hai đứa
học trò liền Bái sư và cùng với cô Đào, tức “Mẹ Đốp” đi khắp Làng!...
Kết quả đợt Hội diễn văn nghệ là hai đệ tử của cô Đào đã đoạt Huy
chương Vàng. Lúc hai đệ tử nhận giải thưởng, cô Đào tới chúc mừng và
nói: “Hãy nhớ là chỉ làm Mẹ Đốp trên sân khấu thôi nghe! Không được lẫn
lộn giữa sân khấu và cuộc đời!”. Nhưng cả hai đệ tử lúc đó đâu có nghe
rõ những lời dặn dò, cho nên chỉ sau nửa năm, đệ tử gái vào vai Mẹ Đốp
đến gặp Sư phụ với những giọt nước mắt lã chã: “Sư phụ!...Thằng Xã
Trưởng nó gửi con cái Thai này rồi biến đâu mất rồi!”. Cô Đào biết nói
sao với đệ tử bây giờ bởi cô đang là cô gái của hai mươi năm trước!...
Sài Gòn, tháng 1-2010.
Đỗ Ngọc Thạch
Nguồn: vannghechunhat.net
Cây có quả giống người phụ nữ Naree ( Thái Lan )
. Loại cây này có tên Petchaboon, được người dân trong vùng gọi là cây Naree (phụ nữ).
nguồn: Internet
